W
Bibliotece Carskie Sioło koło Petersburga znajduje się bogaty zbiór danych
statystycznych poszczególnych guberni carskiej Rosji. Dane statystyczne
publikowane były co roku jako Pamiatnyje Kniżki. Pamiatnyje Kniżki Guberni Lubelskiej
zachowały się z lat 1869 - 1912. Wyjątek stanowi rok 1905. W roku tym wydano
Sprawoczną Kniżkę, co jest odpowiednikiem spisu powszechnego.
W
tym numerze przytaczamy dane ze Sprawocznoj Kniżki Guberni Lubelskiej z roku
1905, dotyczące Gminy Kryłów. Na wstępie
dane mówiące o powiecie.
Powiat Hrubieszów w guberni lubelskiej liczył:
14 gmin, 2 miasta, 4 osady, 176 wsi, 37 kolonii, 150
folwarków
i 7 oddzielnych jednostek administracyjnych.
Domów 14408, mieszkańców 124590, w tym:
prawosławnych 69359, rzymsko-katolików 34279, luteran 663, żydów 20276,
pozostałych 13.
Ilość ziemi, domów i mieszkańców w poszczególnych
miastach
i gminach powiatu hrubieszowskiego.
Uwaga: ziemia podana w dzisięcinach. 1 dziesięcina =
1,0925 ha
Miasto Hrubieszów: ziemi 787 / domów 574 /
mieszkańców 12197
1. Gmina Białopole: ziemi 16284½ /
domów...../mieszkańców 9772
2. Gmina Werbkowice: ziemi 10300½ /domów 936 /
mieszk. 8628
3. Gmina Horodło: ziemi 10302½ / domów 2217 /
mieszk.7819
4. Gmina Grabowiec: ziemi 8168 / domów 902 / mieszk.
10958
5. Gmina Hrubieszów (urząd w Dziekanowie): ziemi 5583½
/ domów708 / mieszk. 5791
6. Gmina Dubienka (miasto): ziemi 796 /domów342 /
mieszk. 7080
7. Gmina Kryłów: ziemi 7922½ / domów 1466 / mieszk.
8798
8. Gmina Miętkie: ziemi 7745 / domów 656 / mieszk.
5185
9. Gmina Mircze: ziemi 7028 / domów765 / mieszk.
6573
10. Gmina Miączyn: ziemi 9844 / domów 911 / mieszk.
4510
11. Gmina Mołodiatycze: ziemi 8283 / domów 812 /
mieszk. 7295
12. Gmina Moniatycze: ziemi 10431 / domów 992 /
mieszk. 6828
13. Gmina Mieniany: ziemi 6911½ / domów524 / mieszk.
5964
14. Gmina Jarosławiec: ziemi 10694 / domów 1102 /
mieszk. 10905
GMINA KRYŁÓW:
Urząd gminy w Prehoryłem.
Ziemi 7922½, w tym chłopskiej 4718, pańskiej 3204.
1 osada, 7 wsi, 11 folwarków.
Domów 1466, mieszkańców 8798, w tym: prawosławnych
4891, rzymsko-katolików 1836, żydów 2071.
W gminie znajduje się 6 cerkwi, 1 kościół, 1
synagoga. Jest także
6 szkół gminnych, 6 młynów wiatrowych i 4 wodne.
6 jarmarków w roku.
1. Wereszyn - dwór, należy do K.
Świeżawskiej (rz-kat.)
- Ziemi 518½,
w tym: pól 300, łąk 46½, lasu 172.
- Domów 6;
mieszkańców: prawosławnych 9, rzym.-katolików 14,
żydów 7,
razem 30.
- Ziemia piaszczysta.
2. Wereszyn - wieś
- Ziemi 475
(z ukazów o uwłaszczeniu w 1864 i 1866
r.), w tym:
pól 355,
łąk 62, nieużytków 18.
- Domów 120;
mieszkańców: praw. 769, rz-kat. 14, żydów 31,
razem 814.
Cerkiew,
szkoła gminna, 2 wiatraki i 1 młyn
wodny.
Czarnoziem.
3. Grafka - folwark, należy do S. Rulikowskiego
(rz-kat.)
- Ziemi: pól
150.
- Domów 1; mieszkańców 11 rz-kat. Czarnoziem.
4. Górki - folwark, należy do A. Horodyskiego
(rz-kat.)
- Ziemi 180,
w tym: pól 154, łąk 26.
- Domów 2;
mieszkańców: praw. 11, rz-kat. 14, razem 25.
Czarnoziem.
5. Kosmów - dwór, należy do A. Wojciechowskiej (rz-kat.)
- Ziemi 535,
w tym: pól 320, łąk 35, lasu 180.
- Domów 8;
mieszkańców: praw. 10, rz-kat. 18, żydów 5, razem 33.
Czarnoziem.
6. Kosmów - wieś
- Ziemi 426
(z uwłaszczenia 1864 i 1866 r.), w tym: pól 292, łąk 47,
nieużytków
28.
- Domów 83;
mieszkańców: praw. 604, rz-kat. 11, razem 615.
Cerkiew,
szkoła gminna, 2 młyny wiatrowe. Czarnoziem.
7. Kryłów - dwór, należy do A. Horodyskiego (rz-kat.)
- Ziemi 1188,
w tym: pól 496, łąk 100, lasu 592.
- Domów 16;
mieszkańców: praw. 19, rz-kat. 48, razem 67.
Czarnoziem.
8. Kryłów - osada
- Ziemi 889
(z uwłaszczenia 1864 i 1866 r.), w tym: pól 530, łąk
306, nieużytków 53.
- Domów 296;
mieszkańców: praw. 777, rz-kat. 400, żydów 1965,
razem 3142.
Cerkiew, kościół, synagoga, urząd strażnika
ziemskiego, oddział
pocztowy, sąd gminny, dom
starców, 3 młyny: wodny, pływak
i
z silnikiem spalinowym. 4 oddział straży granicznej. Czarnoziem.
9. Małków - wieś
- Ziemi 627
(z uwłaszczenia 1864 i 1866 r.), w tym: pól 433½, łąk
115, lasu 70, nieużytków 8½.
- Domów 145;
mieszkańców: praw. 580, rz-kat. 181, żydów 15,
razem 776.
Cerkiew, szkoła gminna, wiatrak. Czarnoziem z glinką.
10. Małków - folwark, należy do A. Horodyskiego
(rz-kat.)
- Ziemi 655,
w tym: pól 365, łąk 70, lasu 220.
- Domów 12;
mieszkańców: praw.24, rz-kat. 20, żydów 7, razem 51.
Ziemia gliniasta.
11. Nadbuże -folwark, należy do A. Horodyskiego
(rz-kat.)
(Z opisu
położenia wynika, że to późniejszy Romanów.)
- Ziemi 160.
- Dom 1; mieszkańców 4 rz-kat. Czarnoziem.
12. Nowosady - wieś
- Ziemi 102
(z uwłaszczenia 1864 i 1866 r.), w tym: pól 81, łąk 14,
nieużytków
1.
- Domów 27;
mieszkańców: praw. 80, rz-kat. 73, razem 153.
Czarnoziem.
13. Olesin - folwark, należy do A.
Wojciechowskiej (rz-kat.)
( Z opisu
położenia wynika, że to teren późniejszej Kol. Kosmów)
- Ziemi: pól
55.
- Domów 1;
mieszkańców: rz-kat. 6. Czarnoziem.
14. Prehoryłe - wieś
- Ziemi 1181
(z uwłaszczenia 1864 i 1866 r.), w tym: pól 815, łąk
161, lasu
84, nieużytków 121.
- Domów 201;
mieszkańców: praw. 758, rz-kat. 648, żydów 26,
razem
1432.
Cerkiew, szkoła gminna, urząd gminy, wiatrak. Czarnoziem.
15. Rulikówka - folwark, należy do K.A.
Rulikowskiego (rz-kat.)
- Ziemi 271,
w tym: pól 210, łąk 61.
- Domów 1;
mieszkańców: praw. 3, rz-kat. 14, razem 17.
Czarnoziem.
16. Smoligów - wieś
- Ziemi 346½
(z uwłaszczenia 1864 i 1866 r.), w tym: pól 241,
łąk 59, lasu 42, nieużytków 4½.
- Domów 75;
mieszkańców: praw. 222, rz-kat. 268, razem 490.
Szkoła gramoty. Czarnoziem.
17. Smoligów - folwark, należy do F.
Kiełczewskiego (rz-kat.)
- Ziemi 246,
w tym: pól 181, łąk 40, lasów 25.
- Domów 4;
mieszkańców: praw. 6, rz-kat. 13, żydów 4, razem 23.
Czarnoziem.
18. Szychowice - dwór, należy do K.A.
Rulikowskiego (rz-kat.)
- Ziemi 575,
w tym: pól 360, łąk 75, lasu 140.
- Domów 11;
mieszkańców: praw.12, rz-kat. 19, żydów 11,
razem 42. Czarnoziem.
19. Szychowice - wieś
- Ziemi 681
(z uwłaszczenia 1864 i 1866 r.), w tym: pól 498, łąk 91,
lasu 72, nieużytków 20.
- Domów 156;
mieszkańców: praw. 1007, rz-kat. 60, razem 1067.
Cerkiew,
szkoła gminna, młyn wodny. Czarnoziem.
Opracował: Henryk Żurawski