Administratora Diecezji Chełmskiej Grekokatolickiej
z 30
grudnia 1862 roku
Bogactwem historycznym Kryłowa jest jego wielonarodowość od początku istnienia miasta. Parafia rzymsko-katolicka w Kryłowie wymieniana jest w dokumentach już w 1531 roku. Najstarsza wzmianka o cerkwii pochodzi z 1535 roku, a o Żydach z 1550 roku.
Historia kościoła wschodniego toczyła się w Kryłowie podobnie jak w całej Diecezji Chełmskiej obrządku wschodniego. Do 1596 roku była to parafia prawosławna. W latach 1596-1875 parafia unicka, zwana także grekokatolicką. Po kasacie unii w 1875 roku stała się parafią prawosławną, aż do wywiezienia z Kryłowa Ukraińców w latach 1946-1947.
Dzisiaj na nowo odkrywamy historię Kryłowa, w tym także dzieje cerkwii. Doskonałym źródłem informacji z tej dziedziny jest Chełmski Konsystorz Grekokatolicki. Przechowywany jest w Archiwum Państwowym w Lublinie. Jest to zbiór dokumentów, wsród których zachowały się akta osobowe duchownych unickich, którzy posługiwali w Kryłowie w połowie XIX wieku. Byli to: ks. Miron Czerlunczakiewicz, ks.Onufry Sierociński i Ks. Ignacy Mosiewicz. Ten ostatni zmarł w 1873 roku i jest pochowany na kryłowskim cmentarzu. W tym numerze cytujemy list mieszczan kryłowski do Biskupa Grekokatolickiej Diecezji Chełmskiej z 1862 roku:
Do
Jaśnie Wielmożnego Biskupa Bełzskiego
Administratora Dyecezyi Chełmskiey
Kawalera orderów S-go Stanisława,S-go Włodzimierza i S-tej Anny
Prośba
My niżey podpisani Mieszczanie Miasta Kryłowa, dowiedziawszy się że
W-ny Ksiądz Miron Czerlunczakiewicz dany nam za
Administratora przez Jaśnie Wielmożnego Biskupa po śmierci W-go Księdza
Sierocińskiego, że nie ma bydź nadal naszym pasterzem, wiadomość ta niewymownym
żalem dotkneła nas wszystkich parafian, albowiem W-ny Ksiądz Miron
Czerlunczakiewicz przez czas pobytu swego u nas swoim postępowaniem dał dowód,
że nie tylko iest naylepszym dla nas pasterzem, ale oraz i naylepszym Oycem dla
swych Owieczek.
Miłość więc uszanowanie
iaka pała w sercach ku W-mu Księdzu Mironowi Czerlunczakiewiczowi Ośmieliła nas
wziąć pióra do ręki i skreślić te naypokornieyszą prośbę, - do Jaśnie Wielmożnego
Biskupa – ażeby raczył swą powagą zdziałać to,
Już
i w roku zeszłym ztą naykorniejszą prośbą nie tylko my niżey podpisani, ale i
cała paraffia miała wystąpić do Jaśnie Wielmożnego Biskupa – lecz przychylenie
się i momentalne Dziedzica naszego W-go Chrząnowskiego nadanie prezentu W-mu
Księdzu Czerlunczakiewiczowi wstrzymała nas od tego.
Dziś
zaś gdy tak prędko niesłusznie chcą nas pozbawić naszego Naylepszego pasterza i
Oyca.- Udayemy się z Naypokornieyszą prośbą do Stóp Twych Jaśnie Wielmożny
Biskupie – spodziewayąc się że nas zasmucić nie zechcesz i raczysz Jaśnie
Wielmożny Biskupie przychylić się do naszej naykorniejszey prośby.
Z naygłębszym Szacunkiem
Piotr Dąbrowski
Mikołay Konował
Paweł Kowalski
Bazyli Pochalczuk
Tomasz Dąbrowski
Semen Sydorowicz
Stefan Kaszubski +++
Jan Gruszka +++
Michał Czerniak +++
Jan Konował +++
Bazyli Bilewicz +++
Semen Gruszka
Jan Gruszka G…zyt…..
Opracował: Henryk Żurawski