Zespół Szkół w Kryłowie - Ciekawostki z kroniki szkolnej

25 V 1969r na cmentarzu w Kryłowie złożono wieńce na grobach poległych partyzantów i milicjantów w latach 1939-45 przez członków Rady Państwa między innymi Witolda Jarosińskiego, I Sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR Władysława Kozdrę, Kuratora Okręgu Szkolnego mgr Kęckiego oraz przedstawicieli władz powiatowych i gromadzkich. W tym dniu na cmentarzu harcerze naszej szkoły pełnili warty honorowej.

1 września mija 30 rocznica napaści Niemiec Hitlerowskich na Polskę. Z tej okazji w całej Polsce odbyły się liczne manifestacje i akademie. Mieszkańcy całej Polski upamiętnili miejsca masowych egzekucji składając wieńce i wiązanki kwiatów. W naszej szkole odbyła się uroczysta akademia, w której młodzież i społeczeństwo Kryłowa. Z ramienia Egzekutywy Komitetu Powiatowego gościł u nas towarzysz Stefan Kwaśniewski, były wychowawca naszej szkoły.

2 września uczniowie naszej szkoły uroczyście rozpoczęli nowy rok szkolny 1969/70. Wypoczęte i roześmiane buzie uczniów witały swoich wychowawców wiązankami kwiatów. Jedynie klasa ósma nie miała zbyt wesołej miny gdyż ich wychowawca kol. Jan Jonasz przebywał na rocznym urlopie zdrowotnym. Na zastępstwo ko. Jana Jonasza Wydział Oświaty skierował kol. Władysława Surmacza.

Opiekunka TPPR[1] pani St. Żołnierczuk 29 października zorganizowała apel z okazji obchodzonych w Polsce „Dni Kultury Rosyjskiej Federacji Republik Radzieckich”

7 listopada w szkole uroczyście czciliśmy 52 rocznicę Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej. Z tej okazji odbył się apel, na którym odczytany został referat okolicznościowy. Po referacie odbyła się część artystyczna przygotowana przez wychowawców.
...

21 stycznia harcerze naszej szkoły uroczyście rozpoczęli akcję „Iskra 70” poświęconą 100 rocznicy urodzin wodza rewolucji październikowej W.J. Lenina.

27 stycznia odbył się konkurs pod nazwą „Turniej wiedzy o Leninie”. Młodzież szkolna miała możność popisać się wiadomościami o Leninie.
...

22 IV był obchodzony jako dzień, w którym 100 lat temu urodził się wódz rewolucji październikowej W.J. Lenin. Z tej to okazji w miejscowościach, które leżą nad Bugiem zapłonęły ogniska „Przyjaźni”. O godzinie 19^ej harcerze naszej szkoły rozniecili ognisko nad Bugiem. Na ognisko harcerskie zaproszeni byli harcerze z Małkowa, którzy punktualnie przybyli z drużynowymi p. Feliksą Ziomko i Bolesławem Barańskim. Na ognisku tym nie zabrakło piosenek opiewających życie Lenina oraz oraz wierszy i skeczy. W tym samym czasie płonęło ognisko po przeciwnej stronie Buga – to pionierzy radzieccy w ten sposób solidaryzowali się z harcerzami polskimi oddając hołd Leninowi.
...

W maju przypadła 25 rocznica zwycięstwa nad faszyzmem. Z tej okazji przedstawiciele ZBOWiD[2] wygłosili pogadankę tematyczną związaną z tą rocznica. 8 maja uroczyście na apelu w obecności całej szkoły harcerze rozpoczęli wykonywanie zadań VI Alertu Zwycięstwa. 9 maja odbyła się uroczysta akademia z okazji Dnia Zwycięstwa. Kierowniczka biblioteki gromadzkiej pani Władysława Janusz z tej okazji przygotowała z młodzieżą szkolną montaż słowno-muzyczny pt „ Od Westerplatte do Berlina”, który wypełnił część artystyczną tej akademii. Harcerze chcąc uczcić pamięć walczących ludzi w okresie II wojny światowej zorganizowała „Kącik pamięci narodowej”, w którym wisiały odznaczenia, krzyże i różne dokumenty z okresu II wojny światowej . 11 maja odbyła się zgaduj-zgadula poświęcona II wojnie światowej.

Z dniem 1 października odszedł na urlop zdrowotny ob. Jan Jonasz a na jego miejsce przybyła żona tegoż – Halina Jonasz.

Do ważniejszych wydarzeń b.r. szkolnego można zaliczyć ognisko harcerskie z bogatą częścią artystyczną przygotowaną przez harcerzy pod kier. kol. Sareckiej i kol. Kołcona z dużym wkładem uczestników V Rajdu Pieszego po Ziemi Hrubieszowskiej.

Szkoła liczy 189 dzieci, posiada sześć izb lekcyjnych, pracownia do zajęć praktyczno-technicznych, klasopracownie biologii, j. polskiego.

W budynku szkolnym mieści się już drugi rok klasa przedszkola, której wychowawczynią była w minionym roku szkolnym kol. Maria Ostaszewska, obecnie Sławomira Żołnierczuk.

Szkoła jest możliwie wyposażona w pomoce naukowe, posiada telewizor, radio. Gdy zainstalowano kanalizację i centralne ogrzewanie warunki pracy były znośne.

Kryłów jest placówką do której chętnie przychodzą do pracy nauczyciele nie tylko miejscowi, powiązanie stosunkami rodzinnymi z tutejszą miejscowością, ale również z innych powiatów.

Od 1960 roku osada Kryłów posiada światło elektryczne. Na dachach domów widnieje z każdym dniem więcej anten telewizyjnych.

W 1966 roku została zbudowana droga bita łącząca Kryłów – Hrubieszów przez Mircze. Z chwilą jej otwarcia zaczął kursować autobus PKS Kryłów – Hrubieszów. Obecnie w ciągu dnia można sześciokrotnie dojechać do miasta powiatowego Hrubieszów, a dwukrotnie bezpośrednio do Zamościa.
...

Na 40 uczniów naszej szkoły – 36 zostało uczniami szkół średnich i zawodowych. Nauczyciele Lubelszczyzny przystąpili z dniem 1 września do realizacji II etapu eksperymentu lubelskiego. Prowadzą doświadczenia nad przydatnością różnych metod nauczania, a szczególnie nad metodą problemową.

Szkoła Kryłów jest szkołą bazową, która intensywnie realizuje II etap, promieniując na szkoły sąsiednie. Tutaj odbywają się pokazowe lekcje koleżeńskie, obywają się rejonowe narady nauczycielskie szkół: Gołębie, Kosmów, Małków, Prehoryłe Szychowice.
...

Z dniem 1 maja 1972 r. kierownicy szkól zostali przemianowani na dyrektorów szkół podstawowych. Wszystkim nauczycielom podwyższono odpowiednio uposażenie zasadnicze.

Z okazji „Dni filmu radzieckiego” dnia 9 listopada 1972 r. uczniowie po odbytych zajęciach lekcyjnych obejrzeli film produkcji radzieckiej p.t. „Polonez Ogińskiego”. Bardzo się podobał, wszyscy wyszli z sali zadowoleni.
...

W czerwcu 1973r. w Kryłowie na Bugu zatrzymała się tratwa, którą płynęli studenci od strony Gołębia z biegiem rzeki. Grupa uczniów tut. szkoły z różnych klas z nauczycielką M. Maryńczak udała się na miejsce postoju aby złożyć im kwiaty i życzyć pomyślnego rejsu. Po kilku miesiącach szkoła otrzymała listowne podziękowanie oraz pamiątkowe zdjęcie na tratwie. W tym też roku3 ukazała się książka uczestnika rejsu – Marka Ostrowskiego p.t. „Czarne brody na Bugu”.

Dnia 20 sierpnia 1972 r. zmarła nauczycielka – wychowawczyni trzech pokoleń mieszkańców Kryłowa kol. Adolfina Waczkowowa. Rencistka ostatnie lata swojego życia spędziła w Warszawie z rodziną, po uprzedniej sprzedaży własnego budynku mieszkalnego i nieruchomości.

W związku z nowym podziałem administracyjnym, Gromadzka Rada Narodowa z Kryłowa została przeniesiona do Mircza i przyjęła nazwę Gminy Mircze, na czele której stoi naczelnik gminy. W powiatach – -burmistrzowie miast, a w województwach – wojewodowie.

Szkoła Kryłowska przestała być szkołą Bazową, została szkołą zbiorczą. Podlega gminnemu dyrektorowi. Funkcję tę pełni ob. Marzec Bronisław.

Bardzo aktywny Samorząd Uczniowski z przewodniczącą Jadwigą Gutowską na czele bogato przygotowywał uroczystości i imprezy szkolne. Szczególnie uroczyście obchodzona była 30 rocznica zwycięstwa nad faszyzmem. 9 maja harcerze zorganizowali apel, ognisko. Izby lekcyjne, korytarze były odpowiednio udekorowane.

Uczennice klasy ósmej: Gutowska Jadwiga, Drączkowska Ewa, Adela Martyniuk, Krystyna Krauz, Trzcińska Jolanta, Marciszuk Bogusława, Wojczuk Anna , Bednarczyk Alina zorganizowały zespół taneczny pod nazwą „Koloradki”. Swoimi występami uświetniały imprezy szkolne. Występowały również na uroczystościach organizowanych z okazji Dni Kryłowa.
...

Zgodnie z zarządzeniem Ministerstwa Oświaty w każdy poniedziałek o godz. 7⁴⁵ odbywały się apele - spotkania dyrektora i nauczycieli z uczniami. Miały one często charakter roboczy, a w związku z obchodzonymi rocznicami bardziej uroczysty. W większości imprez szkolnych uczestniczyła klasa przedszkolna z wychowawczynią Teresą Mandeburą.

W związku ze zmianą podziału Polski na województwa, Gmina Mircze a stąd też i Kryłów znalazły się w woj. Zamojskim. Władze kuratoryjne, którym podlega nasza szkoła znalazły się w Zamościu.
...

Dnia 20 września mieszkańcy Kryłowa, a w tym też młodzież szkolna uczestniczyła w uroczystości otwarcia Wiejskiego Ośrodka Zdrowia. W tym też dniu harcerze spotkali się przy ognisku z uczestnikami Rajdu Pieszego po Ziemi Hrubieszowskiej.

Byli to uczniowie szkół średnich z byłego powiatu hrubieszowskiego. W trakcie uroczystości jako jeden z punktów odbyła się zgaduj – zgadula związana z historią ziemi Hrubieszowskiej. Odznakę rajdu otrzymali nauczyciele i kilku mieszkańców Kryłowa.

Od dnia 1 października do 4 trwała przerwa jesienna, podczas której młodzież pomagała rodzicom zbierać plony, trwały tez prace na rzecz środowiska i szkoły. Przygotowywano dekoracje dotyczące tematyki VII zjazdu PZPR.

Dn. 11 października odbyła się uroczystość z okazji Dnia Nauczyciela. Samorząd uczniowski zorganizował część artystyczną poprzedzoną składaniem życzeń i wręczaniem kwiatów wychowawcom.

W tym też dniu odbyła się uroczysta akademia w Szkole Zbiorczej w Mirczu z udziałem nauczycieli z terenu gminy, przedstawicieli władz partyjnych i kuratoryjnych. Dyrektor szkoły ob. Julian Turek otrzymał Nagrodę Ministra III stopnia a kol. Drączkowska wyróżniona złotą odznaką ZNP.

Po likwidacji punktu filialnego w Prehoryłem do pracy w tut. szkole zgłosiła się kol. Turek Teodozja.

Praca wychowawcza przebiega zgodnie z założeniami nowego systemu wychowawczego opracowanego przez Heliodora Muszyńskiego.

Grupy te dzielą się na zespoły. Każda klasa i jej zespoły mają swoje nazwy, symbole, proporczyki. Całokształt pracy poszczególnych klas ma odbicie w prowadzonych kronikach klas i grup wiekowych, zeszytach klasowych, protokołach z narad. Pracą młodzieży kieruje Samorząd Uczniowski z przewodniczącą Grażyną Majewską pod opieką kol. Reginy Drączkowskiej. Samorząd Uczniowski ma również swoją kronikę, protokoły z narad i zebrań.

Pracę Szkolnego Koła TPPR kieruje kol. Teodozja Turek. Szkolnego koła PCK kol. Helena Grodziecka. Szkolną Kasę Oszczędności kol. Maria Maryńczak, Drużynę Harcerską prowadzi kol. Teresa Mandebura. Kol. Eugeniusz Drączkowski prowadzi kronikę szkolną.

Rok szkolny 1977/78 rozpoczęto uroczystym apelem, na którym to przedstawił się uczniom dyrektor Adam Kołcon. Rozpoczął prace w tutejszej szkole[4] z dniem 1 sierpnia 1977 r. po odejściu z placówki kol. Turka Juliana wraz z żoną Teodezją Turek.
...

W roku 1977 w miesiącu listopadzie rozpoczęto częściowy remont szkoły. Postawiono piece ogrzewalne na korytarzach: górnym i dolnym, oraz w dwóch największych salach na pierwszym piętrze.
...

Dn...^[5] do tutejszej szkoły przybył z prelekcją magister geografii Lesław Zub. Bardzo interesująco opowiadał młodzieży szkolnej o swojej wyprawie rowerem brzegiem Bałtyku. Mówił o życiu Szwedów i Finów, ich zwyczajach popierając swe wypowiedzi kolorowymi zdjęciami wykonanymi przez samego prelegenta.

W roku szkolnym 1978/79 klasa pierwsza rozpoczęła realizację programu 10. letniej szkoły średniej. wychowawczynią tej klasy jest kol. Lizak Helena.

Kol. Jonasz Jan jest opiekunem drużyny harcerskiej. Harcerze aktywnie pracują zdobywając sprawności harcerskie. Tak jak każdego roku młodzież szkolna otoczyła opieką mogiły milicjantów i żołnierskie znajdujące się na miejscowym cmentarzu.

Do wspólnej pracy z harcerzami włączają się zuchy, którymi opiekuje się kol. Jakimczuk Wanda.

Rok szkolny 1979/80 rozpoczęliśmy bardzo smutni i przygnębieni. Dnia 28 lipca odeszła od nas na zawsze, nieodżałowana, zawsze pełna życia – mimo ciężkiej choroby – koleżanka Helena Grodzicka. W zmarłej szkoła nasza, młodzież, nauczyciele i całe społeczeństwo Kryłowa i okolic stracili pedagoga i wychowawcę, który mógłby służyć jeszcze długie lata społeczeństwu i młodzieży a nam kolegom przykładem sumiennego i wzorowego wypełniania swych obowiązków. Koleżanka Helena Grodzicka została pochowana na miejscowym cmentarzu. W ostatniej drodze towarzyszyli jej mieszkańcy Kryłowa i okolic, młodzież naszej szkoły i nauczycielstwo całej Gminy Mircze na czele z Gminnym Dyrektorem Szkół Bronisławem Marcem.
...

W szkole naszej rozpoczęli pracę absolwenci naszej szkoły: Maria Grodzicka i Ryszard Wieczorek.
...

Z drużynami ZHP zdobywającymi miano drużyn Harcerskiej Służby Granicznej współpracuje plutonowy Strażnicy WOP z Dołhobyczowa Stanisław Wiśniewski.
...

W maju uczniowie naszej szkoły byli na wycieczce „Szlakiem walk o wolność Ojczyzny po Roztoczu”.

W tymże miesiącu harcerze z naszej szkoły brali udział w „Ogólnopolskich manewrach taktyczno - obronnych drużyn Harcerskiej Służby Granicznej w Czorsztynie”. Na manewry jeździli harcerze z opiekunami drużyny dh Janem Jonaszem i plutonowym Stanisławem Wiśniewskim ze Strażnicy WOP w Dołhobyczowie. Opiekunowie wygrali zawody w strzelaniu z karabinu sportowego zdobywając piękne puchary.

Teren szkoły od strony zachodniej i południowej został ogrodzony ładnymi przęsłami. Udało się nam również powiększyć boisko szkolne od strony wschodniej do szosy. Tym samym weszliśmy w użytkowanie dawno już przydzielonej działki.

Rok szkolny 1980/81 rozpoczęliśmy w Kryłowie w tym samym „gronie nauczycielskim”. Zmiana nastąpiła jedynie na stanowisku dyrektora szkoły. Kol. Adam Kołcon zrezygnował z pełnionej funkcji, a jego miejsce zajęła kol. Regina Drączkowska.
...

We wrześniu szkołę naszą odwiedzili artyści estrady warszawskiej z montażem słowno – muzycznym na temat walki i martyrologii z okresu II wojny.

Przez Polskę przeszła fala odnowy. Zmienia się Rząd. Powstają nowe Związki Zawodowe. Zmienia się kierownictwo Partii. Zapowiadane są zmiany w szkolnictwie. Nowym Ministrem Oświaty jest P. Kuszweski.

W lutym 1981 następna zmiana Rządu, na którego czele staje dotychczasowy Minister Obrony Narodowej Generał Armii Wojciech Jaruzelski. Mamy nowego Ministra.
...

We wrześniu 1980 r. podpisano w Gdańsku porozumienie społeczne pomiędzy Rządem a społeczeństwem. W myśl tych porozumień sprawy bytowe nauczycieli mają się poprawić. Nauczyciele otrzymali podwyżki uposażeń wynoszące ponad 25% dotychczasowych uposażeń.

W Polsce działają już nowe Związki Zawodowe. Rozwiązana jest Centralna Rada Związków Zawodowych.

Powstał Niezależny Samorządowy Związek Zawodowy „Solidarność” skupiający około 9 mln członków. Obok niego działają Związki Branżowe wśród których jest Związek Nauczycielstwa Polskiego, oraz Związki Autonomiczne. Nauczyciele naszej szkoły należą do ZNP.

W wyniku negocjacji przeprowadzonych z Ministerstwem Oświaty i Wychowania przez Krajowa Komisję Koordynacyjną Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” i Zarząd Główny Związku Nauczycielstwa Polskiego od 1 września wprowadzono nowy program historii. Należną rangę przyznano przedmiotom humanistycznym. Zmienił się również kanon lektur z języka polskiego.
...

13 grudnia 1981 r. w niedzielę zostajemy przygnieceni niesamowitą informacją podawaną przez wszystkie środki masowego przekazu (radio i TV). Rada Państwa działając w oparciu artykułu 33 p. 2 Konstytucji PRL wprowadza na terenia całego kraju stan wojenny ze względu na bezpieczeństwo państwa zostają zawieszone swobody obywatelskie, wprowadzona godzina milicyjna, zawieszona działalność związków zawodowych i inne ograniczenia. W szkole od 14 XII trwa przerwa w nauce do końca roku. Choinka noworoczna w bieżącym roku jest bardzo skromna. W końcu stycznia 1982 r. Sejm PRL zatwierdza uchwalę Rady Państwa z dnia 13 XII 1981 utrzymując stan wojenny. 26 lutego Sejm PRL uchwala „Kartę praw i obowiązków nauczyciela”. Wg niej uposażenie nauczycieli ma wzrosnąć do średniego technicznego obowiązującego w naszym kraju.
...

Od 1 do 30 września praktykę w naszej szkole odbywają słuchaczki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach, kierunek filologia polska – Ewa Drączkowska i Agnieszka Adamczyk.

8 października 1982 r. Sejm PRL wydaje ustawę o nowych związkach zawodowych zawieszając i rozwiązując dotychczasowe związki zawodowe. Nowe związki mogą rozpocząć działalność od 1 stycznia 1983 r.

Od 1 stycznia 1983 r. stan wojenny w Polsce zostaje zawieszony. Odczuwamy dalszą normalizację życia w kraju.
...

Odbywamy w szkole kurs renowacji wiedzy z jęz. polskiego i matematyki zorganizowany przez Ośrodek Usług Pedagogicznych i Socjalnych w Lublinie.
...

Sytuacja polityczna, społeczna i gospodarcza w kraju ulega ciągłej poprawie. W dniu 22 lipca 1983r. zostaje zniesiony stan wojenny na terenie całego kraju. W naszej miejscowości następują wyraźne zmiany. W czynie społecznym są budowane chodniki w Kryłowie, lokalizacja w nowym wygodnym miejscu przystanku PKS i kiosku „Ruchu”. Ma to związek z odsłonięciem pomnika poległych funkcjonariuszy MO w dniu 25.III.1945 r. Przewidziane uroczystości są planowane na miesiąc maj.

...Młodzież szkolna i nauczyciele pomagają w procesach związanych z odsłonięciem pomnika. uroczystości te zostają przeniesione ma miesiąc wrzesień lub październik.

W miesiącu czerwcu zostają przeprowadzone wybory do rad narodowych gminnych i wojewódzkich. Wybory odbyły się w lokalu szkoły.

Z naszego terenu wybrano następujących radnych do G.R.N w Mirczu: Ob. Zapała Jan kol. Kryłów, Stańczak Prehoryłe, Janina Sinica, Danuta Małyska i Ryszard Wieczorek Kryłów.

[1] Towarzystwo Przyjaźni Polsko Radzieckiej

[2] Związek Bojowników o Wolność i Demokrcje

[3] poprawka: Książka została wydana w 1973 roku. Błąd autora wpisu w kronice.

[4] rozpoczął prace na stanowisku dyrektora. szkole pracował już wcześniej jako nauczyciel

[5] w kronice nie ma daty, jest tylko wolne miejsce, zostawione na datę. Ale było to w maju lub czerwcu 1978r.

(Podziękowanie dla p. M. Szpytmie za udostępnienie materiału i p. T. Pempko za ich opracowanie )