Ochotnicza Straż Pożarna w Kryłowie



Kryłów ul. Rynek 3
22 – 530 Mircze
REGON: 951083260

Skład Zarządu:

  • Robert Małyska – Prezes
  • Paweł Czerniak – Wiceprezes- naczelnik
  • Pempko Edward – Z-ca naczelnik
  • Szczucki Henryk Marian – Sekretarz
  • Hunkiewicz Franciszek Mieczysław – Skarbnik
  • Martyniuk Adam - Gospodarz

Komisja Rewizyjna:

  • Martyniuk Lucjan
  • Chrusciewicz Mieczysław
  • Załoga Edward Leon
       
      
       
                   
HISTORIA OSP W KRYŁOWIE:

   

    ____________________________________________________________________________________________



KINO OSP W KRYŁOWIE:

            O tym, jakie skarby z naszej historii kryją się w naszych domach możemy dowiedzieć się na przykładzie dokumentów związanych z działalnością kryłowskiego kina.

Dwie teki starych dokumentów odkrył na strychu swojego domu nasz kolega Jarosław Chachuła. Dotyczą Ochotniczej Straży Pożarnej w Kryłowie i jej działań w sferze kultury. W latach sześćdziesiątych XX wieku kina funkcjonowały w trzech grupach. 

Do pierwszej możemy zaliczyć kina stacjonarne w ośrodkach miejskich. W dużych miastach były to odrębne placówki kulturalne.

W mniejszych miastach kina często funkcjonowały w jednym obiekcie z domem kultury.

        Drugą grupę stanowiły kina objazdowe. Działały w okresie letnim, przy sprzyjającej pogodzie. Projekcje filmów odbywały się na świeżym powietrzu.

     Trzecią grupę stanowiły tzw. kina związkowe. Funkcjonowały w małych miejscowościach, ale z prężnie działającymi organizacjami. Do takich należało w tamtym czasie także OSP w Kryłowie.

        Działalność kina związkowego polegała na projekcji filmów w przeznaczonych do tego celu budynkach. Filmy „krążyły” po Polsce, czyli były przekazywane od jednego kina do kolejnego z tej grupy za pomocą poczty. Całością sterowała instytucja która nosiła nazwę Centrala Wynajmu Filmów, podległa Ministerstwu Kultury i Sztuki. W Centrali Wynajmu Filmów na szczeblu wojewódzkim ustalano tzw. Terminarz filmowy, który określał jakie filmy trafią do danego kina, skąd przybędą i dokąd należy je odesłać po projekcji.

       Na działalność kina związkowego wymagana była zgoda Ministerstwa Kultury i Sztuki. Kinooperatorem mogła być wyłącznie osoba, która miała ukończony odpowiedni kurs do obsługi urządzeń kinowych.
 
       Zachowany zbiór dokumentów kryłowskiego kina pozwala nam na pełne poznanie jego działalności.

Pierwszą grupę stanowią dokumenty założycielskie.

       - Delegacja – polecenie wyjazdu służbowego Prezesa

OSP Józefa Ostaszewskiego do Lublina i Warszawy.

Pan Ostaszewski w dniu 17 stycznia 1967 roku odebrał w Ministerstwie Kultury i Sztuki zezwolenie na prowadzenie kina.

- Zezwolenie Ministerstwa Kultury i Sztuki nr. 2585/67 z dnia

17 stycznia 1967 roku na prowadzenie kina przez OSP w Kryłowie.

- Umowa między Centralą Wynajmu Filmów w Lublinie

a Ochotniczą Strażą Pożarną w Kryłowie, podpisaną w Lublinie 2 lutego 1967 roku. OSP reprezentowali Prezes Ostaszewski Józef i Naczelnik Wach Antoni.

-          Odpis zezwolenia Ministerstwa Kultury i Sztuki z dnia

3 marca  1964 roku na obsługiwania aparatów do wyświetlanie filmów wydanego dla Kazimierza Szafrana.

      Kolejną grupę tworzą dokumenty związane z bieżącą działalnością kina. Tutaj mamy do czynienia z dwoma osobami: kierownikiem kina, którym był Józef Chachuła oraz kinooperatorem Kazimierzem Szafranem. Zachowały się:

-          Delegacje Józefa Chachuły z wyjazdów do Lublina celem „Planowania filmów” na kolejne kwartały w CWF.

-          Delegacje Kazimierza Szafrana po części ekspoatacyjne do projektora.

-          Faktury i rachunki na doposażenie kina.

-          Rachunki za wynajem filmów.

-          Koszty transportu filmów.

-          Pobory dla kineoperatora Kazimierza Szafrana, które kształtowały się na poziomie 20 % od utargu.

-          Wypłaty za sprzątanie kina, itp.

-          Korespondencja między Centralą Wynajmu Filmów a kierownikiem kina w Kryłowie na temat zwrotu filmów, inwentaryzacji, cen biletów czy chociażby prośby o dodatkowe filmy na okres świąteczny.

W tym miejscu należy dodać, że w obiegu księgowym oprócz dokumentów takich jak: delegacje, faktury, rachunki, kasa przyjmie, kasa wypłaci funkcjonowały oświadczenia o wydatkowaniu na określony cel, potwierdzone przez prezesa, naczelnika czy skarbnika OSP. Były one w całości honorowane.

            Ciekawym zbiorem są dokumenty związane z repertuarem kina i oglądalnością filmów. To terminarze i raporty kinowe.

            - Terminarze zachowane z lat 1967-1969.

Centrala Wynajmu Filmów rozsyłała terminarz w którym podane były dane: z jakiej miejscowości film nadejdzie, termin projekcji w kryłowskim kinie, tytuł filmu, czyjej produkcji, metraż, od ilu lat dozwolony oraz wskazanie kina do którego należy odesłać film.

            Z zachowanych terminarzy wiemy, że od kwietnia 1967 roku do 20 sierpnia 1968 roku filmy nadchodziły z Żwiartowa. Później z Siewierza. Przez cały czas funkcjonowania kina filmy po emisji odsyłane były do Gdeszyna. Oprócz filmów wyświetlano także dodatki. Niżej podajemy przykładowy repertuar na lipiec 1968 roku:

            2-4       "Ziemia aniołów", prod. Pol., od lat 14

            5-7       "Pętla", prod. Pol., od lat 16

            5-7       "Szklana góra", prod. Pol., od lat 16

            9-11     "Między linami ringu", prod. USA, od lat 16

            12-14    "Dzieci Don Kichota", prod. Radz., od lat 11

            16-18    "Zarezerwowana dla śmierci", prod. NRD, od lat 16

            19-22    "Sublokator", prod. Pol., od lat 16

            23-25    "Całe złoto świata", prod. Franc., od lat 14

            26-28    "Jutro Meksyk", prod. Pol., od lat 14

Były także terminarze dla dzieci. Repertuar na czwarty kwartał wymienia filmy: "Samolub", "Wilk morski", Czapka niewidka", "Bocian i Żaba", "Sprytny koziołek", "Niesforny kotek".

            - Raporty z realizacji filmów.

Kino związkowe miało obowiązek prowadzenia pełnej statystyki z oglądalności filmów. Za każdy miesiąc był tworzony raport, przesyłany do CWF w Lublinie. Raport zawierał: liczbę seansów, ilość sprzedanych biletów ulgowych i normalnych, wpływ gotówki, tytuł filmu, kraj produkcji.

Czytając raporty miesięczne możemy dowiedzieć się jakie filmy w tamtym czasie cieszyły się największą oglądalnością. Do nich zaliczamy: "Pieczone gołąbki", "Don Gabryel", "Ślepy pelikan", "Ballada o Burmistrzu", "Nieznany", "Złodziej samochodów", "Przepustka na ląd", "Giuseppe w Warszawie".

Raporty to także zestawienie oglądalności. Nie są kompletne, ale i tak dają obraz popularności kryłowskiego kina.

Sumując poszczególne lata wygląda to następująco:

Rok 1967 - za 10 miesięcy - 7057 widzów.

Rok 1968 - za 12 miesięcy - 5856 widzów.

Rok 1969 - za 10 miesięcy - 5131 widzów.

Rok 1970 - za 4 miesiące - 2155 widzów.

Ostatni zachowany raport pochodzi z sierpnia 1970 roku.

            Zbiór dokumentów nie jest kompletny. Z tego też powodu nie możemy określić daty zakończenia działalności kina.

Funkcjonowanie kina pokazuje zaangażowanie  członków OSP w działalność kulturalną. W skali kraju takich miejscowości jak Kryłów, gdzie prowadzono kino związkowe nie było zbyt dużo.
Tym bardziej członkowie OSP z tamtych lat zasługują na pamięć.

Zezwolenie Ministra Kultury
i Sztuki 17.I.1967
Umowa OSP z Centralą Wynajmu Filmów
         ______________________________________________________________________________
Informacja o przepływie filmów Raporty kinowe
  ______________________________________________________________________________     
Terminarze filmowe
    ______________________________________________________________________________  
   
Inwentaryzacja Protokół z podwyżki cen biletów
i faktura za bilety
Rachunek za wynajm filmów
  ______________________________________________________________________________

Oprac. H. Żurawski


Poświęcenie strażackiej motopompy


Archiwum Ochotniczej Straży Pożarnej w Kryłowie w swoich zbiorach posiada wiele ciekawych dokumentów, których lektura przybliża nam kilkudziesięcioletnią pracę tej organizacji. Na uwagę zasługuje wydarzenie z 1958 roku. Zakupiono wtedy motopompę strażacką a OSP zorganizowała z tej okazji uroczystość jej poświęcenia.

Niżej sprawozdanie Zarządu OSP cytowane w całości:


                                                                                                                                                                                                                                                            Ochotnicza Kryłów dnia 29.I.1958 r.

    Straż Pożarna

        Kryłów

                                                                                                                                                                                            Do

                                                                                                                                                                                            Komendy Powiatowej Straży Pożarnej

                                                                                                                                                                                            w Hrubieszowie

Sprawozdanie

    Ochotnicza Straż Pożarna w Kryłowie melduje, że w dniu 26.I.1958 r. na uroczystości poświęcenia i uczczenia motopompy, która dostała nazwę JUTRZENKA zebraliśmy od Kumów 1930 zł.,
bez żadnych kosztów wydatkowania.

W związku z tym odbyła się wielka zabawa taneczna z bufetem. Z biletów otrzymaliśmy 1155 zł oraz z bufetu 1500 zł. Wydatki były jak: orkiestra 500 zł, kolacja orkiestry 210 zł.
Razem orkiestra wzięła 710 zł.

Po stronie dochodów mamy 4797 zł wraz z szatnią 212 zł. Po stronie wydatków związanych z uroczystością mamy 750 zł. Pozostało w kasie a to na książeczce PKO 4037 zł.
Pozostałość pieniędzy przeznaczamy na remont Remizy.

Sprawozdanie z odbytej zabawy i bufetu.

Zabawa odbyła się nadzwyczajna, bez najmniejszych zakłóceń. Zabawa trwała od godz. 16-tej do godz. 5.00 rano. Na zabawie było około 250 osób wliczając i strażaków.


Strażacy zachowali się tak jak jedna rodzina, bardzo grzecznie i uprzejmie, gdyby już dobrze zdyscyplinowani strażacy.

Zarząd O.S.P. w miarę możliwości prosi o podanie całej uroczystości, zachowania się strażaków do Redakcji Sztandaru Ludu.

                                                                                                                                                                                                                                        Zarząd O.S.P. Kryłów


Zachowała się lista osób, które składały się na motopompę. Tabelę w której zapisano nazwisko i imię, oraz kwotę poprzedził tytuł: „Pamiątkowy wykaz Kumów z uroczystego poświęcenia Motopompy Strażackiej w Kryłowie.”


Józefowicz Maria - 50 zł

Parnicka Elżbieta - 60 zł

Janus Władysław - 50 zł

Górska Maria - 50 zł

Puchalski Kazimierz - 100 zł

Kłos Władysława - 50 zł

Kiełbania Janina - 100 zł

Simon Roman - 50 zł

Kołtoniuk Aniela - 100 zł

Steciuk Janina - 50 zł

Kwiatkowska Feliksa - 50 zł

Byczyńska Maria - 50 zł

Steciuk Wiktor - 50 zł

Turek Julian - 100 zł

Pempko Jan - 50 zł

Sinica Janina - 50 zł

Konował Leokadia - 50 zł

Drączkowska Anastazja - 50 zł

Martyniuk Feliks - 50 zł

Bartosiewicz Władysław - 50 zł

Stadnicki Bronisław - 50 zł

Laskowska Maria - 50 zł

Man Marcela - 50 zł

Szczucki Wiktor - 100 zł

Gruszka Janina - 50 zł

Woraczek Roman - 20 zł

Steciuk Wł. - 100 zł

Bielewicz - 50 zł

Kuropatwa K. - 100 zł

Baryluk Franciszek - 100 zł

Opracował: Henryk Żurawski


Zdj. do OSP

1. Fragment Pamiątkowego wykazu Kumów z uroczystości poświęcenia motopompy.

Kryłów 1958. Archiwum OSP Kryłów

  ______________________________________________________________________________