Esperanto w Kryłowie

     

Sto dziesięć lat temu nie było telefonów, radia, internetu, samochodów i dwóch facetów z „końca świata” jedzie na zjazd esperantystów do Krakowa.” Takiej treści wiadomość przesłał mi kolega Marek Kołcon, który odnalazł w Bibliotece Narodowej okolicznościowy katalog z 1912 roku , wydany z okazji kongresu esperantystów.

Mowa o dwóch aptekarzach z Kryłowa – Zygmuncie Błotniku i Janie Prylińskim, którzy brali udział w Światowym Kongresie Esperanto- Kraków 1912. Aptekarze ci wcześniej studiowali farmację na Uniwersytecie w Dorpacie (na terenie obecnej Estonii). W czasie rozbiorów była to najlepsza uczelnia dla Polaków z zaboru rosyjskiego.
Obaj należeli do korporacji studenckiej Lechicja. W Kryłowie, prowadząc apteki zafascynowali się językiem esperanto, stworzonym 25 lat wcześniej. Jego znajomość musiała być znacząca skoro trafili na omawiany kongres.

Twórcą języka esperanto był lekarz okulista Ludwik Zamenhof. W 1887 roku wydał pierwszy podręcznik pt. „Język międzynarodowy”.

Światowy Kongres Esperanto odbył się w Krakowie w dniach 11-18 sierpnia 1912 roku. Wziął w nim udział twórca języka, jak też przedstawiciele 33 grup narodowych z całego świata. Organizatorzy doliczyli się około tysiąca delegatów. Program kongresu był wyjątkowo bogaty. Poza obradami odbywały się wykłady, wystawy, wycieczki po Krakowie, do Wieliczki i Zakopanego. Uczestniczy brali udział w koncertach i przedstawieniach. Wystawiono między innymi Halkę Moniuszki. Językiem wszystkich spotkań, publikacji, przedstawień był język esperanto.

Jubileuszowy katalog z okazji kongresu zawiera 554 zdjęcia. W tym dwa, dla nas tak ważne - są to fotografie esperantystów z Kryłowa – Zbigniewa Błotnika i Jana Prylińskiego, które zamieszczamy w niniejszym materiale.


Przygotował Henryk Żurawski