Cerkwie greckokatolickie, pounickie  i poprawosławne
przy wschodniej granicy RP


Cerwkiew w Sulimowie (obecnie kościół rzymskokoatolicki)

Dawna cerkiew filialna unicka, pw. św. Jana Ewangelisty, obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej. Wzniesiony w r. 1867 z zachowaniem tradycji budownictwa cerkiewnego; zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną; po r. 1945 rekoncyliowany. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, na drewnianych palach. Trójdzielny: prostokątne prezbiterium, nawa szersza, kwadratowa oraz prostokątny babiniec. Przy prezbiterium od strony południowej zakrystia, przy babińcu od strony zachodniej  przedsionek, konstrukcji słupowej, po r. 1954 oszalowany. Nad nawą ośmiopołaciowa, spłaszczona kopuła z pseudolatarnią, wsparta na ośmiobocznym tamburze. Wewnątrz w nawie ośmiopolowe pozorne sklepienie kopulaste, w prezbiterium i babińcu pozorne spłaszczone sklepienie kolebkowe, w zakrystii strop. Zewnątrz w dolnej części z wyjątkiem zakrystii wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, ozdobnie profilowanych; ponad nim ściany oszalowane. Kopuła, dwuspadowe dachy nad prezbiterium, babińcem i przedsionkiem, pulpitowy dach zakrystii oraz daszek okapowy kryte blachą, niegdyś gontem. Dwa ołtarze boczne barokowo-ludowe z przełomu w. XVIII/XIX. Konfesjonał z malowanym zapleckiem oraz dziesięć ławek, barokowych z 2. poł. w. XVIII, przeniesione w 1951 r. z kościoła parafialnego w Warężu. Obrazy: 1. Adoracji Matki Boskiej przez św. Dominika, barokowy z 1. poł. w. XVIII, przeniesiony 1951 z kościoła parafialnego w Warężu; 2. św. Mikołaja z 1862 r.; 3-13. pocerkiewne, m. i. z przedstawieniem Matki Boskiej i Chrystusa Pantokratora oraz niezidentyfikowanych świętych (w. XIX), umieszczone na zewnątrz cerkwi pod okapem, mocno zniszczone. Portret Marka Matczyńskiego wojewody ruskiego, bełskiego, podskarbiego wielkiego koronnego, fundatora kościoła i klasztoru pijarów w Warężu, barokowy z 4. ćw. w. XVII, z herbami Jastrzębiec, niezidentyfikowanym, Nowina i Korczak (?) oraz częściowo widocznymi literami MM .H BR .P S, w ozdobnej ramie z w. XIX, przeniesiony w 1951 r. z Waręża. Trzy krucyfiksy ludowe z w. XIX. Krucyfiks ołtarzowy cynowy z 1. poł. w. XIX. Dwa lichtarze drewniane o charakterze barokowym z 1. poł. w. XIX.


Opuszczona cerkiew w Mycowie

Dawna cerkiew filialna unicka  pw. Św. Michała (nieczynna). Wzniesiona w 1859 r., z zachowaniem tradycji budownictwa cerkiewnego, zamieniona ok. r. 1875 na prawosławną; po r. 1948 przemieniona na magazyn. Prezbiterium zwrócone na zachód. Drewniana, konstrukcji zrębowej, zwęgłowana na rybi ogon, oszalowana. Trójdzielna: prezbiterium, szersza nawa i babiniec równej szerokości z prezbiterium, kwadratowe. W przedłużeniu prezbiterium zakrystia. Nad nawa ośmiopołaciowa kopuła z latarnią, wsparta na wysokim ośmiobocznym tamburze. Wewnątrz w nawie ośmiopolowe pozorne sklepienie kopulaste, w pozostałych pomieszczeniach stropy. Zewnątrz w dolnej części wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, przerwany przy nawie od strony północnej i południowej dwuspadowymi daszkami wspartymi na słupach, tworzących przy otworach wejściowych przedsionki, z nich południowy oszalowany. Kopuła, dwuspadowe dachy nad prezbiterium, babińcem i zakrystią oraz okap, kryte blachą. Wewnątrz polichromia o tradycjach późnobarokowych wykonana w r. 1862, z przedstawieniami figuralnymi oraz iluzjonistycznymi motywami architektonicznymi. Częściowo zachowany ikonostas barokowo - rokokowy zapewne z końca w. XVIII, z obrazami m. in. dwunastu apostołów, gruntownie przemalowany.

Na cmentarzu cerkiewnym nagrobek Ignacego Głogowskiego (zm. w r. 1825), klasycystyczny, kamienny w kształcie obelisku z postacią geniusza.



 
Wnętrze opuszczonej cerkwii w Mycowie

Wnętrze cerkwii w Liskach Waręskich (obecnie filialny kościół rzymskokatolicki)

Dawna cerkiew parafii unickiej, pw. św. Jana Chrzciciela, obecnie kościół filialny rzymskokatolicki. Wzniesiony w r. 1872 z fundacji Jana Krzyżanowskiego, z częściowym zachowaniem tradycji dawnego budownictwa cerkiewnego, zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną. Położony na wyniosłym wzgórzu, w przedłużeniu dawnego parku dworskiego. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, zwęgłowany na rybi ogon, niegdyś z podwaliną na palach, obecnie na ceglanym podmurowaniu, oszalowany. Trójdzielny: prezbiterium zamknięte trójbocznie, szersza nawa oraz węższy babiniec, kwadratowe, między poszczególnymi częściami niższe przejścia. Przy prezbiterium od strony północnej i południowej dwie zakrystie. Od zachodu przy babińcu ganek wsparty na czterech słupach. Poszczególne części przykryte ośmiopołaciowymi kopułami z pseudolatarniami. Wewnątrz w kopułach ośmiopolowe pozorne sklepienia; w przejściu z prezbiterium do nawy i z nawy do babińca oraz w zakrystiach stropy. Chór muzyczny umieszczony pomiędzy nawą i babińcem wsparty na czterech słupach. Zewnątrz w dolnej części zadaszenie o zróżnicowanych poziomach. W wejściu od strony zachodniej drzwi klepkowe z okresu budowy. Otwory okienne zamknięte półkoliście, w nawie dwa półkoliste. Kopuły, trójpołaciowe dachy nad zakrystiami, dwuspadowy dach nad gankiem oraz zadaszenia, kryte blachą. Wewnątrz polichromia o tradycjach barokowych, wykonana w r. 1875, z iluzjonistycznymi motywami architektonicznymi oraz przedstawieniami figuralnymi, m. in. scena Ukrzyżowania oraz czterech ewangelistów. Wyposażenie z okresu budowy o tradycjach barokowo-klasycystycznych: ołtarz główny z ikoną Matki Boskiej z Dzieciątkiem, ikonostas z carskimi wrotami oraz dwoma bocznymi ołtarzykami; w ikonostasie ikony Chrystusa Pantokratora, Matki Boskiej z Dzieciątkiem, śś. Apostołów i sceny z życia Chrystusa. Ołtarz boczny o cechach rokokowych, z w. XIX, w nim ikona Matki Boskiej Bolesnej w metalowej sukience. Rzeźba anioła z w. XIX. Dwa lichtarze cynowe z w. XIX. Monstrancja klasycystyczna z 1. poł. w. XIX.



 
Wnętrze cerkwii w Liskach Waręskich (obecnie filialny kościół rzymskokatolicki)


 
 Cerkiwew w Liskach Waręskich (obecnie filialny kościół rzymskokatolicki)


 
Odnowiona cerkiew greckokatolicka w Korczminie

http://www.korczmin.pl/swiatynia.html



 
Drzwi dziewiętnastowiecznej kaplicy na cmentarzu w Mycowie


 
Cmentarz w Mycowie


 
Cerkiew greckokatolicka w Hrebennem (pow. tomaszowski)

W cerkwii tej modlą się wspólnie katolicy obrządku łacińskiego, jak też i greckokatolickiego, zaś proboszczowie Gr-Kat z Lubaczowa, oraz Rzym-Kat z Siedlisk solidarnie opiekują się świątynią, która łączy i pokazuje, że oba obrządki są składnikiem jednego Katolickiego Kościoła.
Historua Świątyni.


 
Cerkiew greckokatolicka w Hrebennem (pow. tomaszowski)


 
Ikonostas cerkwii greckokatolickiej w Hrebennem (pow. tomaszowski)


 
Wnętrze cerkwii w Dłużniowie (obecnie kościół filialny  rzymskokatolicki)

Dawna cerkiew parafii greckokatolickiej pw. Podniesienia Krzyża Św., obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej. Wzniesiony w r. 1882, poświęcony w r. 1895, odnawiany przed r. 1939. Położony na wyniosłym wzgórzu, w otoczeniu drzew. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, zwęgłowany na rybi ogon, oszalowany, na ceglanym podmurowaniu. Trójdzielny: prezbiterium zamknięte trójbocznie, nawa szersza oraz węższy, równej szerokości z prezbiterium babiniec, kwadratowe. Przy prezbiterium od strony północnej i południowej dwie czworoboczne zakrystie. Poszczególne części przykryte ośmiopołaciowymi, wydłużonymi kopułami z latarniami, wspartymi na wysokich ośmiobocznych tamburach. Wewnątrz w kopułach ośmiopolowe pozorne sklepienia, w zakrystiach stropy. Zewnątrz w dolnej części okap wsparty na występujących belkach zrębu, od strony północnej, południowej i zachodniej przerwany dwuspadowymi daszkami, wspartymi na słupach, tworzącymi przy otworach wejściowych ganki zapewne z 1. poł. w. XX. Kopuły, dachy pulpitowe nad zakrystiami i zadaszenia kryte blachą.



 
Drzwi wejściowe cerkwii w Dłużniowie (obecnie kościół filialny  rzymskokatolicki)


 
Ikonostas w cerkwi w Dłużniowie


 
Cerkiew w Chłopiatynie (obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)

Dawna cerkiew filialna parafii unickiej pw. Zesłania Ducha Św., obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Żniatynie. Wzniesiony w latach: 1863-4, z zachowaniem tradycji dawnego budownictwa cerkiewnego; zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną. Położony pośrodku wsi w wieńcu drzew. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, zwęgłowany na rybi ogon, na wysokim, późniejszym, ceglanym podmurowaniu. Trójdzielna: prezbiterium zbliżone do kwadratu, zamknięte trójbocznie; nawa szersza oraz węższy babiniec, szerokości prezbiterium, kwadratowe. Przy prezbiterium od strony północnej zakrystia. Poszczególne części przykryte ośmiopolowymi kopułami o kształcie dzwonowatym, z latarniami o baniastych hełmach. Kopuły na ośmiobocznych, połączonych ze sobą tamburach. Wewnątrz w kopułach ośmiopolowe pozorne sklepienia, w zakrystii strop. Zewnątrz w dolnej części wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, ponad nim ściany oszalowane deskami. Od strony zachodniej balkon wsparty na czterech belkach oraz podparty dwoma słupami ujmującymi otwór wejściowy, kryty daszkiem dwuspadowym podtrzymanym czterema słupami. W wejściu od strony zachodniej drzwi klepkowe, współczesne z budową cerkwi. Na nadprożu oraz na jednej z belek wschodniej ściany prezbiterium daty wzniesienia cerkwi i napisy fundacyjne cyrylicą. Kopuły, latarnie, pulpitowy dach nad zakrystią oraz daszki okapowe kryte blachą. Wewnątrz polichromia o charakterze rokokowo-ludowym, wykonana po r. 1864, o motywach architektoniczno - ornamentalnych, z przedstawieniami figuralnymi m. in. Matki Boskiej Dobrej Opieki i czterech ewangelistów.
Wyposażenie z okresu budowy cerkwi, o charakterze późnobarokowym: ikonostas z licznymi ikonami z tegoż czasu lub nieco późniejszymi, ołtarz główny, tabernakulum z rzeźbami aniołów, oraz dwa ołtarze boczne. W ołtarzach ikony: w głównym Matki Boskiej z Dzieciątkiem w sukienkach; w bocznych: w prawym Chrystusa Pantokratora, w lewym św. Mikołaja, wszystkie trzy być może z końca w. XVIII, mocno przemalowane. Feretron o charakterze barokowym z w. XIX, z obrazami Zesłania Ducha Św. i Zaśnięcia Matki Boskiej z tegoż czasu. Pająk drewniany o charakterze barokowym, zapewne z w. XIX. Dwie ampułki cynowe z ok. poł. w. XIX. Mszał z przełomu w. XVIII/XIX pisany cyrylicą, w oprawie skórzanej z metalowymi plakietkami: Chrystusa na krzyżu i czterech ewangelistów.



 
Cerkiew w Chłopiatynie (obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)


 
Cerkiew w Chłopiatynie (obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)


 
Cerkiew w Budyninie (obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)

Dawna cerkiew unicka w Budyninie, pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, obecnie kościół filialny pw. Opieki NMP. Wzniesiony w r. 1887, z zachowaniem tradycji dawnego budownictwa cerkiewnego, na miejscu drewnianej cerkwi istniejącej już w 1774 r. Cerkiew ta została ok. r. 1875 zmieniona na prawosławną. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, zwęgłowany na rybi ogon, na podmurowaniu ceglanym. Trójdzielny: prezbiterium zamknięte trójbocznie, szersza nawa oraz węższy, równej szerokości z prezbiterium babiniec, kwadratowe. Przy prezbiterium od strony północnej i południowej dwie kwadratowe zakrystie. Poszczególne części przykryte ośmiopolowymi kopułami z latarniami, kopuły wsparte na ośmiobocznych, wysokich tamburach. Wewnątrz w kopułach ośmiopolowe, pozorne sklepienia, w zakrystiach stropy. Zewnątrz w dolnej części wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, ponad nim ściany oszalowane deskami. Od strony zachodniej balkon wsparty na czterech belkach oraz podparty dwoma słupami ujmującymi otwór wejściowy, kryty daszkiem pulpitowym podtrzymanym czterema słupami. W wejściu od strony zachodniej drzwi klepkowe, nad nimi data budowy cerkwi. Kopuły, pulpitowe dachy nad zakrystiami i zadaszenia kryte blachą. Wewnątrz polichromia o tradycjach barokowych, wykonana w r. 1892, z iluzjonistycznymi motywami architektonicznymi oraz przedstawieniami figuralnymi. Dwa ołtarze boczne rokokowo-ludowe z w. XIX, z ikonami malowanymi na desce: Chrystusa Pantokratora i Matki Boskiej z Dzieciątkiem, zapewne z 2. poł. w. XVIII, gruntownie przemalowanymi. Ławki i stalle z przełomu w. XVIII i XIX, z kościoła dominikanek w Bełzie. Ikona Deesis malowana na desce z 1. Poł. w. XVIII, mocno zniszczona, umieszczona na zewnętrznej ścianie zakrystii. Pacyfikał o tradycjach barokowych zapewne z w. XIX. Monstrancja rokokowa z 2. poł. w. XVIII. Puszka gładka z w. XVIII. Dwa krucyfiksy ołtarzowe cynowe z 1 poł. w. XIX. Dzwonnica. Wzniesiona jednocześnie z cerkwią. Drewniana, konstrukcji ramowo-słupowej, oszalowana. Czworoboczna, dwukondygnacjowa, dolna kondygnacja szersza, nakryta wydatnym daszkiem okapowym; w górnej części wyższej kondygnacji arkadowe otwory dzwonowe. Dach namiotowy, sześciopołaciowy, kryty blachą. Dzwon zapewne z w. XVIII. Fragmenty ołtarzy rokokowych, mocno zniszczone, z kościoła dominikanek w Bełzie. Dwa obrazy Matki Boskiej z Dzieciątkiem z w. XIX



 
Wnętrze cerkiwi w Budyninie (obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)


 
Kopuła cerkiwi w Budyninie (obecnie kościół filialny rzymskokatolicki)


 
Cerkiew greckokatolicka w Bełżcu (pow. tomaszowski)

Historia Świątyni


 
Cerkiew greckokatolicka w Bełżcu (pow. tomaszowski)

Zdjęcia wykonała KATWAR, opracowanie MAESTRO. Opisy zapożyczone ze strony http://zamosc.opoka.org.pl